|
Wykład XII - 1.12.2004r.
Relacja miedzy pewnością, a sprawiedliwością.
PEWNOŚĆ |
0100090000035400000001001c00
0000000000040000000301080005
0000000b02000000000500000000
0c02f0021405040000002e011800
0400000002010100050000000900
02000000021c000000fb029cff00
0000000000900100000000044000
001254696d6573204e657720526f
6d616e0000000000000000000000
00000000000000040000002d0100
000d000000320a50000000010000
0400000000001405ee0220002d00
|
SPRAWIEDLIWOŚĆ |
Prawo nie jest jednolite aksjologicznie.
I. Pewność: nie ma literatury na jej temat.
SCHULTZ - pewność prawa oznacza stan prawny w którym wszystkie prawa są chronione; państwo gwarantuje ich zachowanie;
Należy odróżnić:
a) pewność przez prawo
b) pewność samego prawa (pogląd wtórny)
ad a) dlaczego prawo ma być prawem pewnym;
Prawo pewne jest pewne to tautologia.
ROSS: bez pewnego poziomu przewidywalności nie ma mowy o praworządności;
Pewność prawa oznacza, że rozstrzygnięcia prawne nie są dokonywane na podstawie indywidualnych ocen, a zewnętrznych kryteriów. Umożliwia to przewidywalne działania organów państwowych i umożliwia prognozowanie własnych działań.
Przewidywalność służy realizacji innych wartości:
- ochrona zaufania
- wolność człowieka
Np.:
1. KANT -> prawo jest po to, by rozgraniczyć zewnętrzne wolności;
prawo to gwarancja naszej wolności;
2. doktryna Luhmann'a
N. LUHMANN - wszystkie nasze działania uzależnione są od działania jakie może nastąpić;
Złożoność rzeczywistości
Ludzi wymyślają różne rzeczy, by zredukować złożoność/ryzyko
"Przeciwko Bogu"
prawo jest taką rzeczą, instrumentem
"prawo redukuje niepewność, gdyż gwarantuje, że tylko niektóre skutki wystąpią"
Np.: prawo podatkowe ( OTK - kwestia vacatio legis ustaw podatkowych)
3. współcześnie DWORKI N - prawo dostarcza wskazówek standardów w zachowaniach
4. współcześnie HART - dostarcza wzorców 9dogmatycznych niepodważalnych)
Ad. b) pewność samego prawa
3 elementy:
1. przewidywalność tego, że decyzja zostanie wydana
2. Przewidywalnosć treści decyzji: zdeterminowana wieloma czynnikami; podstawę stanowi pewność reguł:
3 elementy:
pewność obowiązywania
pewność znaczenia przepisu prawnego (granica wykładni, rola wartości)
stabilność w rozumieniu niezmienności, trwałości kontynuacji
problem ochrony praw nabytych, jak to jest ze zmianami prawa;
sam wybór przepisu (kwalifikacja prawna)
kwestia ustaleń faktycznych
3. pewność skutków decyzji (rozstrzygnięcie)
II. Sprawiedliwość, ocena stosowana w szczególnych sytuacjach:
1. ARYSTOTELES: zasada rozdziału
PETRAŻYCKI
2. Uzasadnienie treści - kryteria rozdziału:
Najlepsze kryterium (bo puste): ULPIAN: "Każdemu to co mu się należy"
"każdemu po równo" - relacja sprawiedliwość, a równość
"każdemu wg efektów pracy"
"każdemu wg przepisów prawa"
"każdemu wg umowy" - Przypowieść robotnikach w winnicy.
Sprawiedliwość dystrybutywna, a wyrównawcza;
HAYEK: sprawiedliwość konsensualna
HABERMAS: prawo jako rozmowa
RAWLS: dokonywać wyborów z zasłony ignorancji
JUNG: "Sprawiedliwy podział" kryteria są bezzasadne; np.: <1>do wojska; <2> transplantacja narządu; <3> jaki podatek;
OSSOWSKA: Piętra sprawiedliwości: I. reguły
II. stosowanie reguł
AJDUKIEWICZ: sprawiedliwość formalna
PERELMAN: należy traktować w ten sam sposób istoty należące do tej samej kategorii zasadniczej; manipulacja kategorią: tej samej kategorii zasadniczej różne określenia
Np.: lex specialis, lex generalia
Dyskryminacja pozytywna - wynagradzanie krzywd
3. Sprawiedliwość karania, wyrównywania wg ARYSTOTELESA
Adekwatna do popełnionego czynu; coraz częściej sprawiedliwość proceduralna "uczciwego procesu"
III. Relacja pewność i sprawiedliwość.
1. Sprawiedliwość formalna, a pewność - to idea tutaj do kolizji nie dochodzi
2. Pewność, a sprawiedliwość materialna - tutaj spór
a) koncepcje pozytywistyczne - pewność prawa
b) koncepcje niepozytywistyczne - sprawiedliwość prawa
Postulat:
A2. Kont. - sprawiedliwość prawa, jakie koncepcje obowiązywania przyjmuje TK; sposób patrzenia na pewne kwestie jest zdeterminowany różnymi ocenami
|
Menu:
Fizyka
Geografia
Historia
Matematyka
Język polski
Ekonomia
Strona główna
|
